سنگ قبر ناصرالدین شاه
ناصرالدین شاه با نزدیک به 50 سال حکومت، چهارمین شاه ایران از سلسله ی قاجار بود که در سن 18 سالگی به سلطنت رسید. او پس از شاپور دوم ساسانی، دیاکو و تهماسب یکم
صفوی، طولانیترین دوره ی پادشاهی در میان تمام شاهان تاریخ ایران را دارد. اقداماتی از جمله قتل امیر کبیر، ظلم و ستم به مردم و واگذاری امتیازات گوناگونی به کشور های شرقی و
غربی، او را به عنوان یکی از منفور ترین شاهان قاجار به حساب می آورد.
او در سال 1275 خورشیدی و در آستانه پنجاهمین سال سلطنت اش، قصد برگزاری جشنی هفت روزه داشت که در حرم حضرت عبدالعظیم (ع) توسط میرزا رضا کرمانی، به ضرب 3 گلوله ترور
شد. میگویند او در آخرین لحظات حیات، وصیت کرد تا او را در کنار جیران (معشوقه و سوگلیاش) به خاک بسپارند. شاه پس از شلیک گلوله، در حال فریاد کشیدن به زمین میافتد و از دنیا
میرود. با جلوگیری از پخش خبر مرگ او به منظور پیش گیری از شورش در ایل قاجار، سرانجام پس از یک سال، جسد ناصرالدین شاه که در تکیه دولت نگهداری می شد، در حرم عبدالعظیم
(ع) در شهر ری به خاک سپرده شد.
- آرامگاه ناصرالدین شاه قاجار در حرم عبدالعظیم در شهر تهران قرار دارد، ولی سنگ قبر او در جریان تخریب قبر رضاشاه پهلوی در اوایل انقلاب، جابهجا شد. سنگ قبر ناصرالدین شاه که
- پیکرهای از او را به نقش کشیده است، در گوشهای از کاخ گلستان، معروف به «خلوت کریمخانی» نگهداری میشود.
خلوت کریمخانی: این نام از دو نظر تعیین شده؛ نخست آن که اساس بنای آن در زمان کریمخان نهاده شده و دیگر به علت آنکه آغامحمد خان قاجار به دلیل خصوت با خاندان زند دستور داده
بود استخوانهای کریمخان را از عمارت کلاه فرنگی فارس به این محل انتقال دهند، جایی که محل عبور و مرور روزانه او بود و به این ترتیب استخوانهای کریمخان پی در پی لگدکوب میشد.
این محل بعدها خلوتکده ناصرالدین شاه شد. در زمان رضاشاه پهلوی، پلههای سمت راست جلوخان که در زیر آن استخوانهای پوسیده کریمخان قرار داشت، شکافته شد و آنچه باقی مانده
بود به قم و در مزاری که آماده شده بود، انتقال داده شد.
مهدی حجت ـ موسس سازمان میراث فرهنگی درباره داستان این سنگ قبر چنین گفته است: «سنگی که روی قبر ناصرالدینشاه بود، دو متر طول و ۸۰ سانتیمتر عرض و حدود ۶۰ سانتیمتر
ارتفاع داشت، یک سنگ مرمر سبز بسیار نفیس. روی آن به قدری خطوط مختلف کندهکاریشده و تصویر ناصرالدینشاه بود، بسیار آن را ویژه کرده است. وقتی اینها میخواهند قبر رضاشاه را
خراب کنند به سر قبر ناصرالدینشاه میرسند تا آن را خراب کنند، سه نفر از باستانشناسان ما هم که الان هم حضور دارند آنجا رفته بودند که ببینند چه خبر است، دیده بودند که آنها
میگویند چکش بیاورید سنگ آنها را هم خراب کنیم که مال مردم را خوردهاند. این باستانشناسان دیده بودند این سنگ نفیس است و اثر تاریخی است، یکی گفت الان اذان و سر ظهر
است، نماز را اول بخوانیم و بعد ترتیب این کار را بدهیم. قبول کردند و حاج آقا برای نماز خواندن رفتند و جمعیت هم دنبال آنها رفتند و ما زیر سنگ را خالی کردیم و سنگ را پشت وانت
گذاشتیم و به کاخ گلستان بردیم.»
از سنگ قبر ناصرالدین شاه تا دهه هفتاد خبری نبود، با گشایش کاخ گلستان به روی مردم، این سنگ پس از ۱۷ سال (طبق مستندات کاخ) به نمایش گذاشته شد.
در زمان مرگ غیر منتظره و ناگهانی ناصرالدین شاه، هیچ آرامگاهی برای او آماده سازی و در نظر گرفته نشده بود. پس از مرگ او، درباریان قاجار یکی از استادان سرآمد حجاری یزد را برای
ساخت سنگ قبر ناصرالدین شاه برگزیدند. استاد حسین نجار، سنگ قبر ناصرالدین شاه را با استفاده از سنگ مرمر سبز رنگ یک تکه، در ابعاد 2 متر طول، 1 متر عرض و 60 سانتی متر
ارتفاع، در مدت زمان 4 سال ساخت. این سنگ قبر خاص متشکل خطوط و طراحی های مختلف و 12 بیت شعر حکاکی شده در سوگ شاه، به همراه پیکره شمشیر به دست ناصرالدین شاه
در اندازه واقعی و طبیعی می باشد. (در قسمت پایین چپ سنگ قبر شاه قاجار حک شده «عمل استاد عباسقلی حجار»، اما در منابع تاریخی نام علیاکبر حجار را به عنوان هنرمند
سنگتراش آوردهاند.)
پس از دفن ناصرالدین شاه و گذشت چهار سال، بالاخره ساخت سنگ قبر او کامل شد و به اتمام رسید. انتقال این سنگ یک تکه بزرگ از یزد به تهران، با غلتاندن آن بر روی تیره های چوبی
صورت گرفت. در روایت های این واقعه آمده است که حدود 30 الی 50 نفر از افرادی که در انتقال سنگ قبر ناصرالدین شاه از یزد به تهران دست داشتند، به دلیل تحمل وزن سنگین آن کشته
شده اند.
گفته میشود که مظفرالدین شاه ( پسر ناصرالدین شاه ) با پرداخت تنها 100 تومان به استاد حسین حجارباشی، که مبلغی ناچیز به ازای آن همه تلاش و سختی هایی که در طول چهار سال
برای ساخت سنگ قبر مرمرناصرالدین شاه کشید بود به حساب می آمد، باعث شد تا این حجار برجسته از اندوه زیاد بیمار شود و از دنیا برود.
سرگذشت سنگ قبر ناصرالدین شاه پس از انقلاب
بعد از انقلاب، جمعی از مردم معترض به دستور صادق خلخالی اقدام به تخریب مقبره رضا شاه در حرم عبدالعظیم کردند. در آن زمان آیت الله خلخالی دستور داد تا سنگ قبر ناصرالدین شاه را
از آنجا بردارند، تا اثری از مقبره ی او نیز در حرم عبدالعظیم باقی نماند.
حسین احمدیان، از استادان سنگ تراشی، درباره ی ارزش تاریخی و هنری سنگ قبر ناصرالدین شاه با آیت الله خلخالی گفت و گو کرد و در نهایت توانست با همراهی نیرو های شهربانی و
کمیته انقلاب، قبر 7 تنی ناصرالدین شاه را به کاخ گلستان انتقال دهد. جالب است بدانید موزه لوور، پنجاه سال قبل قصد خرید این سنگ قبر گرانبها به ارزش دوازده هزارتومان را داشت اما
ورثه با این فروش موافقت نکردند.
مهدی حجت، موسس سازمان میراث فرهنگی درباره داستان این سنگ قبر چنین گفته است: ( سنگی که روی قبر ناصرالدینشاه بود، دو متر طول و ۸۰ سانتیمتر عرض و حدود ۶۰ سانتیمتر
ارتفاع داشت، یک سنگ مرمر سبز بسیار نفیس. تصویر ناصرالدینشاه و حکاکی روی سنگ قبر، آن را بسیار ویژه کرده است.
وقتی اینها میخواهند قبر رضاشاه را خراب کنند به سر قبر ناصرالدینشاه میرسند تا آن را خراب کنند، سه نفر از باستانشناسان ما هم که الان هم حضور دارند آنجا رفته بودند که ببینند
چه خبر است. دیده بودند که آنها میگویند چکش بیاورید سنگ آنها را هم خراب کنیم که مال مردم را خوردهاند. این باستانشناسان دیده بودند این سنگ، مرمر نفیس است و اثر تاریخی
است، یکی گفت الان اذان و سر ظهر است، نماز را اول بخوانیم و بعد ترتیب این کار را بدهیم. قبول کردند و حاج آقا برای نماز خواندن رفتند و جمعیت هم دنبال آنها رفتند و ما زیر سنگ را
خالی کردیم و سنگ را پشت وانت گذاشتیم و به کاخ گلستان بردیم. )
هم اکنون سنگ قبر ناصرالدین شاه در گوشه ای از کاخ گلستان که با نام (خلوت کریمخانی) شناخته می شود، قرار دارد و به نمایش گذاشته می شود.
داستان عجیب و غریب سنگ قبر ناصرالدین شاه
هیچکس انتظار مرگ ناصرالدین شاه قاجار را نداشت، ازین رو، هیچ بنای یادبود یا آرامگاهی برای او در نظر گرفته نشده بود. شهرت استاد حسین نجار از اساتید برجسته حجاری یزد سبب شد
تا درباریان قاجاری او را برای ساخت سنگ قبر ناصرالدین شاه انتخاب کنند. استاد حسین حجارباشی چهار سال زمان صرف ساخت این سنگ قبر مرمرین کرد و در آن تمثالی از شاه حک نمود.
دورتا دور این سنگ را با شعری 12 بیتی در سوگش نوشت و آن را چنان تزئین کرد که نظیرش در دوران قاجار را نمیتوان دید.
اما پایان این چهار سال مشقت بار، تازه آغاز راه داستان این سنگ بود، هیچ کس به فکر وزن سنگین تکه بزرگی از سنگ مرمر نبود! سنگی یک تکه با دومتر طول، یک متر و 25 سانتی متر
عرض چهار وجب ضخامت و زیرپایهای یکپارچه که حاشیهای از مروارید داشت. برای انتقال این سنگ از یزد به تهران، مقرر شده بود حاکم نایب الحکومه، کدخدا و اعیان در مسیر سنگ صف
بکشند و کشاورزان در هر آبادی سنگ را روی تیرهای چوبی بغلتانند. گفته میشود در بین راه یزد تا تهران بین 30 الی 50 نفر به دلیل تحمل وزن سنگین آن کشته شدند. اما این تمام ماجرا
نیست، مظفرالدین شاه به استاد حسین حجار تنها صدتومان دستمزد داد، رقمی بسیار ناچیز برای کاری به آن سختی و پرزحمت. همین امر سبب شد این حجار ماهر، از شدت اندوه بیمار
شود و از دنیا برود.
جالب است بدانید موزه لوور، پنجاه سال قبل میخواست این سنگ قبر گرانبها را به ارزش دوازده هزارتومان خریداری کند اما ورثه با این فروش موافقت نکردند. پس از انقلاب، خلخالی و زمانی
که داشت مقبره رضاشاه پهلوی را تخریب میکرد، دستور داد سنگ قبر ناصرالدین شاه را از آنجا بکنند تا اثری از او در کنار حرم حضرت عبدالعظیم باقی نماند. سنگی که در دوران رضا خان
پهلوی، برعکس بسیاری از آثار دوران قاجاریه، کاملا سالم باقی مانده بود.
پس از اقدامات خلخالی، تا مدتها از این سنگ گرانبهای گور ناصرالدین شاه خبری نبود، تا اوایل دهه 70 که کاخ موزه گلستان بازگشایی شد و این سنگ پس از مدتها به نمایش عمومی در
آمد. جایی که اجداد ناصرالدین شاه (آقامحمدخان)، مدتها پیش استخوان کریم خان زند را در آنجا دفن کرده بود تا در محل رفت و آمد و زیرپای عابرین در خلوت کریمخانی باشد، هرچند بعدها
رضاخان، این استخوانها را به قم و در جوار مقبره شاه صفی و شاه سلطان حسین منتقل کرد.
این مجموعه با دراختیار داشتن مجموعه سنگ خام فروشی، دستگاه سند بلاست، دستگاه ساب زنی، دستگاه قرنیز بری، خطات و نصاب تمامی مراحل تهیه و تولیدو خرید سنگ قبر را درون مجموعه انجام می دهد که در قیمت تمام شده سفارشات بسیار تاثیر خواهد داشت، همچنین شما می توانید فقط با یک تماس تمامی مراحل کار را به مجموعه سنگ یاد که بزرگ ترین فروشگاه خرید سنگ قبر و سنگ مزار در تهران سپرده و مطمئن باشید که درخواست شما به طور کامل اجرا خواهد شد.
فروشگاه سنگ یاد بهترین مرجع برای خرید سنگ قبر و استعلام قیمت سنگ قبر در تهران می باشد. برای جستجوی سنگ قبر جدید ، سنگ قبر سفید ، سنگ قبر ساده و شیک و همچنین انواع سنگ مرمر ، می توانید از این مرجع استفاده کنید.