مراحل خاکسپاری فرد متوفی و نصب سنگ قبر در آیین و فرهنگ های منطقه ها مختلف است لذا در آیین و رسوم دین اسلام به کفن و دفن سریع فرد متوفی تاکید شده است و بدن شخص فرد متوفی نباید بیشتر از 24 ساعت روی زمین بماند.
در شرایط استثنایی که علت مرگ مشخص نیست و از سمت قانون دفن فرد متوفی ممنوع اعلام شده باشد تا زمان مشخص شدن علت مرگ فرد متوفی از دفن آن خودداری میکنند.
در کشور ایران که آیین و دین اسلامی است نزدیکان و آشنایان و دوستان برای تسلیت گفتن به بازماندگان آن ها با گل و یا تاج گل به خانه و یا مسجدی که مراسم ختم آن مرحوم برگزار میشود می روند.
اصول خاکسپاری در دین اسلام :
تشییع جنازه ، غسل، کفن ، نماز میت و دفن است .
غسل میت :
شستشوی بدن با آب گرم ، کافور، برگ های سدر انجام میگیرد و بدن را از آلودگی های فیزیکی پاک میکند. پس از آن بدن در پارچه ای که مخصوص پوشیده می شود که به آن کفن می گویند. بهتر است غسل توسط یکی از آشنایان فرد متوفی صورت گیرد .
هنگام غسل مراعات بدن را بکنند و آن را با شدت جا به جا نکنند و یا آب داغ و سرد بر آن نریزند چرا که اعتقاد ما این است که فرد متوفی بالای سر جنازه خود حاضر است و هنوز خود را مرده نمی داند. بنابراین ممکن است اذیت شود.
پس از غسل دادن و شستشو، جسد در یک پارچه ساده ( کفن) پیچیده میشود. این کار به منظور حفظ شأن و احترام به متوفی است و بهتر است این کار نیز توسط بستگان انجام گیرد. خصوصیات برگزاری این مراسم از جمله مواد، سبک و رنگ پارچه ممکن است در مناطق مختلف، متفاوت باشد .
اما باید ساده و محکم باشد. به طور کلی ترجیح داده می شود از پارچه پنبه ای استفاده شود. کفن مردها سه تکه و کفن زن ها پنج تکه است. برخی روی کفن دعاهای مخصوصی مانند زیارت عاشورا و … می نویسند.
نماز میت :
پس از غسل آن زمان اقامه نماز میت است. این نماز به صورت دسته جمعی خوانده می شود. یازده تکبیر دارد . هیچ رکوع و سجودی نیز ندارد. زمانی که میت را به سمت قبر می برند سفارش شده است که او را به آرامی ببرند و یک راست به قبر وارد نکنند.
دفن میت :
امام صادق علیه السلام فرمودند که میّت را در چند قدمی قبر بر روی زمین بگذارید، چند لحظه صبر کنید. بعد بلند کنید و یک مقدار جلوتر ببرید، برای بار دوم بر روی زمین بگذارید. باز یک مقدار جلوتر ببرید و برای بار سوم همین کار را تکرار کنید. در آخر در کنار قبر بر روی زمین بگذارید، چون قبر وحشتهای زیادی دارد. بگذارید آمادگی پیدا کند. برای بار چهارم او را بلند کنید و بدن را وارد قبر کنید.
چقدر خوب است افرادی که این آداب را میدانند و میخواهند این کارها را بکنند در موقع دفن زیارت عاشورا بخوانند. یا صدای قرآن و ذکر و صلوات بلند شود. ما نمیدانیم ارتباط آن چیست ولی فقط میدانیم که ذکر به میت کمک میکند که زودتر خود را بیابد .
قبر باید به سمت قبله باشد و باز هم توصیه می شود یکی از بستگان میت را درون قبر بگذارد و گفته شده است وقتی او را داخل قبر میگذارید تلقین بخوانید و هم زمان میت را تکان دهید.
یعنی شخصی که وارد قبر میشود میت راتکان داده و به او بفهماند که کجااست.
به او بگوید توجه داشته باش، حواس خود را جمع کن و نترس. وقتی که دو ملک میآیند و از تو سؤال میکنند به آنها این جوابها را بده.
بعد از دفن و سنگ قبر :
بهتر است وقتی روی قبر را پوشاندند و سنگ قبر را گذاشتند، نزدیکان میت که او در زمان حیات با آنها انس داشته و صدای آنها برای او آشنا است در کنار او بمانند. یک بار دیگر از روی سنگ قبر و در قسمت بالای سر تلقین را برای او بخوانند. حضرت زهرا علیها السلام در وصیت خود به امیرالمومنین علی هال سلام فرمودند که بعد از مرگ من بالای سرسنگ قبر من بنشین .
به درستی که این ساعتی است که میت نیاز دارد که افراد زنده یک انسی با او داشته باشند. یک دفعه نرفته و او را تنها نگذارند. متأسفانه گاهی اوقات در این زمان برخی از افراد به زور بستگان میت را از سرسنگ قبر دور میکنند.
درست است که امکان دارد برخی از بستگان خیلی بی تابی کنند ولی باید به آنها نیز فرصت داد که از متوفی خداحافظی کنند و آخرین حرف های خود را با او در میان بگذارند. بهتر است مدت کوتاهی آنها را بالای سنگ قبر تنها بگذاریم و اجازه دهیم با متوفی خلوتی داشته باشند .
آخرین دعا سرسنگ قبر :
در انتهای خاکسپاری معمولا از افراد حاضر در مراسم می خواهند که اگر دینی بر گردن متوفی دارند از او بگذرند و با فرستادن صلوات رضایت خود را اعلام کنند.
در مراسم خاکسپاری فرد از دست خودتان که با توجه به مطالعات و مشاهدات خود اعمال و برخوردهای دیگری دیده اید در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
برای سفارش انواع سنگ قبر های خاص و زیبا با ما در مجموعه سنگ یادآوران در تهران بهشت زهرا ، جاده قدیم ، روبه روی درب باب الرضا ، جنب پیک کویر تماس بگیرید.